راه مهدى
آية الله سيد رضا صدر
- ۴ -
اينك به چند نكته اى كه در اين نص به نظر مى رسد، اشاره مى شود:
1 - از نظر ادبى ، فاعل فعل ((يملاء))
خداوند تبارك و تعالى است . پس اقامه عدل جهانگير، كار خداست كه به وسيله حضرت مهدى
عليه السّلام انجام مى شود.
حقيقت نيز چنين است ؛ چون هيچ قدرتى از قدرتهاى بشرى ، توانايى چنين كار عظيم را
ندارد. بشر، هر مقدار كه توانا و نيرومند باشد، قادر بر اقامه عدل در سراسر عالم
نخواهد بود.
چنانچه هر قدرتى كه به مخالفت با اين كار خدايى برخيزد، خرد و نابود خواهد شد؛
2 - عدل جهانگير مژده و بشارتى است بر بشريت و نويدى است كه بشر روزى به آرزوى فطرى
و خواسته عقلى خود، كه عدالت جهانى است ، خواهد رسيد، و نا اميدى از بشر زدوده مى
شود و اميد، بر قرار مى گردد؛
3 - آن كه حضرت مهدى شخص است معين و نامى و شناسا و از خاندانى معين ، و هموست كه
منظور خدا و رسول صلى الله عليه و آله است .
4 - طول عمر آن حضرت .
ارده ازلى بر اين تعلق گرفته كه حضرت مهدى عليه السّلام داراى عمرى دراز باشد و اين
عنايتى است از طرف حضرت حق به او و به بشريت .
خداوند متعال ، حافظ حيات آن حضرت است .
و اين كار، بجز از قدرت واسعه الهى ، از هيچ فردى از افراد بشر ساخته نيست ، بلكه
مجموع افراد بشر و عموم جهانيان ، قدرت بر اين كار ندارند و همگان ، عاجز و ناتوان
از اين امر عظيم هستند.
همان خدايى كه عمرى كوتاه به پدر حضرت مهدى عليه السّلام ، يعنى حضرت عسكرى عليه
السّلام ، عنايت كرده كه در 28 سالگى حيات را بدرود كند و مدت امامتش ، عمرى عنايت
كرده كه از عمر نوح درازتر و مدت امامتش از مدت پيامبرى نوح بيشتر و طولانيتر است .
و اين رازى است از اسرار الهى كه كسى بر آن آگاه نيست ؛
5 - اقامه عدل ، كار هر كس نيست .
بسيارى از مردم ، از اقامه عدل در خانه خود عاجز و ناتوانند، چه برسد بر اقامه عدل
در شهرى يا در كشورى .
از اين رو، اقامه عدل به وسيله يك فرد مقدس در سراسر جهان ، آن هم عدل ابدى و
جاودانى ، نشان مى دهد كه آن مرد بزرگ بايستى داراى عقلى فوق العاده و هوشى فوق
العاده و دانشى فوق العاده و بينشى فوق العاده و قدرت روحى فوق العاده و خلقى عظيم
باشد.
مردى بزرگ بايد و عزمى بزرگتر، روحى بزرگ بايد و فكرى بزرگتر و همتى بلند بايد و
عظمتى بلندتر، تا قادر بر حل مشكلاتى كه پيش مى آيد، مشكلات فردى ، مشكلات اجتماعى
و مشكلات جهانى و عالمى ؛
6 - اقامه عدل ، وظيفه اى است اجتماعى نه فردى .
حضرت مهدى ، بايستى داراى يارانى عالى مقام و اصحابى خردمند و دانا و امين و
درستكار باشد. خوشخويى و خوش اخلاقى ، شيوه آنان در رفتار و گفتار باشد و همگان
خدمتگزار حضرتش بوده و او امر و رهنمودهاى حضرتش را بخوبى انجام دهند.
اينانند كه پاكيزگان بشر هستند؛ پيراسته از بيماريهاى روحى : خودخواهى ، حرص و آز،
حسد، سوءخلق ، كينه ؛ و آراسته به فضايل اخلاق و محامد صفات هستند؛
7 - نص مبارك از رحمت نامتناهى حضرت حق و نعمت بزرگ الهى بر بشر،
حكايت مى كند و از مهر مقدس الهى بر بندگان خبر مى دهد و ارمغانى كه سعادت جاودانى
باشد و خوشبختى دو جهانى را همراه دارد؛
8 - لفظ ((ارض )) در نصّ
شريف كه به جاى لفظ عالم استعمال شده ، مطلبى را مى رساند و آن اختصاص عدل است به
زمين . پس در ستارگان و كواكب و كرات آسمانى ، عدلى وجود ندارد؛ چون بشرى وجود
ندارد. اگر هم مخلوقى وجود داشته باشد، همانند بشر نخواهد بود؛ چون بشر است كه در
سلسله جانداران ، خواهان عدل و شايسته عدالت و داد است .
از اين ، دانسته مى شود كه ستارگان و كرات آسمانى ، محيط زيستى براى بشر نيستند و
قابليت براى پيدايش بشر و سكونت او ندارند.
و بايستى بگوييم گياهان و حيوانات نيز در آنها وجود ندارند؛ البته گياهان و
حيواناتى مانند گياهان و حيوانات زمين .
زيرا كه محيط زيست بشر، با محيط زيست نباتات و حيوانات ، يكى است ، آنچه كه بشر
براى زنده بودن بدان نيازمند است ، گياهان و حيوانات نيز بدان نيازمند هستند.
آن جا كه گياهى برويد، حيوانى مى پويد و انسانى مى جويد.
اگر غايت از خلقت گياهان و حيوانات ، بهره بردن بشر است ، به يقين ، گياهى و جانورى
مانند گياهان راضى و حيوانات زمينى ، در آن جا يافت نمى شود و آسمانيان از زمينيان
جدا هستند.
بشارات و اشارات
مهدى در قرآن
1 - ((اءتى امر الله فلا تستعجلوه
(10) ))
آيه شريفه در حضور حضرت صادق عليه السّلام تلاوت شد؛ فرمود: اشارتى است به قيام
قائم . امر، امر ماست و آن قيام قائم ما آل محمد است . خدا با ما امر فرموده است
عجله نكنيم . و اين بار را بر دوش دارد، وقتى كه سه گونه لشكر برايش آماده شود؛
ملائكه و فرشتگان ، مؤ منان و رعب . خروج او مانند خروج رسول خدا از مكه خواهد بود
و آن كلام خداست :
((كما اءخرجك ربك من بيتك بالحق
(11) ))
2 - ((ففررت منكم لما خفتكم فوهب لى ربى
حكما و جعلنى من المرسلين
(12)
))
((حضرت صادق فرمود: وقتى كه قائم قيام كند، مردم را
مخاطب قرار داده و اين آيه را تلاوت خواهد كرد)).
(13)
3 - ((فلما اءحسوا باءسنا اذاهم منها
يركصون )).
(14) ))
جابر در باره اين آيه از حضرت باقر مى پرسد. حضرتش مى فرمايد:
((آن وقتى است كه قائم قيام كند)).
(15)
اسماعيل بن جابر درباره اين آيه از حضرت صادق عليه السّلام بيان خواهد، حضرت مى
فرمايد:
((فلما احسوا باءسنا))
(چون عذاب ما را احساس كردند) يعنى خروج و قيام قائم عليه السّلام را،((
اذاهم منها يركصون)) (در اين وقت آنان رو
به فرار گذاشتند) يعنى از گنجهايى كه اندوخته بودند،
(( قالوا يا ويلنا انا كنا ظالمين قما زالت تلك دعواهم حتى جعلناهم
حصيدا
(16) )) (گفتند واى بر ما كه
ستمگر بوديم و ادعايشان همين بود تا آنها را درو كرديم ) به وسيله شمشير خامدين ،
ديده اى كه بيند از آنان نماند.
(17)
4 - ((اءن الاءرض يرثها عبادى الصالحون
(18) )) حضرت باقر عليه السّلام
فرمودند: ((عباد صالح ، ياران و اصحاب مهدى در آخر
الزمان هستند)).
(19)
5 - ((اءذن للذين يقاتلون باءنهم ظلموا و
ان الله على نصرهم لقدير(20)
)) حضرت باقر فرمود: ((اين
درباره قائم و اصحاب اوست )).
(21)
6 - ((الذين ان مكناهم فى الارض اءقاموا
الصلوة و اتوا الزكوة
(22) ))
حضرت باقر عليه السّلام فرمود: اين آيه درباره مهدى آل محمد و اءصحاب اوست .
خداوند، آنها را مالك شرق و غرب زمين قرار مى دهد و به وسيله مهدى ، دين را آشكار
مى سازد و خداوند به وسيله مهدى و اصحابش بدعتها و باطلها را مى ميراند، همچنان كه
سفيهان حق را مى راندند.
ديگر اثرى از ظلم و جور باقى نخواهد ماند. آنان به معروف و نيكوكارى امر مى كنند و
از منكر و زشتكارى نهى مى كنند. و پايان كارها از آن خداست .
(23)
7.((ان نشاء ننزل عليهم من السماء آية فظلت
اءعناقهم لها خاضعين
(24) ))
حضرت باقر عليه السّلام فرمود: ((اين آيه درباره قائم
آل محمد صلى الله عليه و آله نازل شده كه منادى از آسمان به نام او ندا مى كند)).
(25)
8. ((و لنديقنهم من العذاب الادنى دون
العذاب الاءكبر(26)
))
حضرت صادق عليه السّلام فرمود: ((عذاب ادنى
گرانى باشد و عذاب اكبر مهدى است كه قائم بالسيف است )).
(27) ))
9. ((و قالوا آمنا به ... و قد كفروا به من
قبل )).
(28) ))
حضرت باقر عليه السّلام فرمود: ((و قالوا
آمنا به )) يعنى : آورديم به قيام قائم .
((و قد كفروا به من قبل )) يعنى
: و همانا قبلا كافر شده بودند به قيام قائم آل محمد صلى الله عليه و آله .
(29)
((فاصبر على ما يقولون
(30) ))
حضرت صادق عليه السّلام فرمود: ((خطاب الله به رسول
خداست كه در برابر تكذيب كنندگانش شكيبا و صبور باشد و من به وسيله مردى كه از توست
از آنان انتقام خواهم گرفت و او قائم من است كه او را بر خونهاى ظالمان مسلط كرده
ام )).
(31)
10- ((سنريهم آياتنا فى الآفاق و فى
اءنفسهم حتى يتبين لهم اءنه الحق ...))
(32) ))
حضرت صادق عليه السّلام حق را به قائم عليه السّلام تفسير فرمود.
(33)
11- ((و لمن انتصر بعد ظلمه فاءولئك ما
عليهم من سبيل
(34) ))
حضرت باقر عليه السّلام فرمود: ((او قائم است ؛ هنگامى
كه قيام كند، بر بنى اميه و بر تكذيب كنندگان و بر ناصبان پيروز خواهد شد)).
(35)
12 - ((خاشعين من الذل ينظرون من طرف خفى
(36) ))
13- ((هل ينظرون الا الساعة اءن تاءتيهم
بغتة
(37) ))
حضرت باقر عليه السّلام فرمود: آن ساعت ، ساعت قيام قائم است كه ناگهان ظهور مى
كند.
14 - ((فورب السماء و الارض انه لحق
(38) ))
حضرت سجاد عليه السّلام فرمود: ((مقصود از حق ، قيام
قائم است )).
(39)
15 - ((اعلوا اءن الله يحيى الاءرض بعد
موتها(40)
))
حضرت باقر عليه السّلام فرمود: ((مرگ زمين ، كفر اهل
زمين است و كافر، مرده محسوب مى شود و خدا زمين را به وسيله قائم زنده مى كند و در
ميان زمينيان به عدل حكم مى كند، پس زمين و اهل آن را بعد از مرگشان زنده مى كند)).
(41)
16 - ((ليظهره على الدين كله و لو كره
المشركون )).
(42) ))
حضرت صادق عليه السّلام ((اين ، هنگام قيام قائم است و
وقتى خروج كند، هر كافر و مشركى خروج او را كراهت دارد.
(43)
17 - ((فلا اءقسم بالخنس الجور الكنس
(44) ))
حضرت باقر عليه السّلام فرمود: ((قائم در سال 260 خودش
را نهان مى دارد، سپس مانند شهاب ثاقب در شب تاريك ظهور مى كند))
(45)
18- ((و الشمس و ضحيها و القمر اذا تلاها و
النهار اذا جليها(46)
))
حضرت صادق عليه السّلام فرمود: ((شمس ، اميرالمؤ منين
است و تابش آن ، قيام قائم است و قمر، حسن و حسين هستند و النهار، قيام قائم است
)).
(47)
19 - ((و الليل اذا يغشى و النهار اذا تجلى(48)
))
حضرت صادق عليه السّلام فرمود: ((ليل ، حكومت ابليس و
نهار قيام قائم است )).
(49)
20 - ((و من قتل مظلوما فقد جعلنا لوليه
سلطانا فلا يسرف فى القتل انه كان منصورا(50)
))
حضرت باقر عليه السّلام فرمود: ((مقتول مظلوم ، حسين
است و مراد از منصور، قائم است كه خدا مهدى را منصور نام داده است ؛ چنانچه رسول
خدا را احمد و محمد و محمود خوانده و عيسى را مسيح )).
(51)
21 - ((اءين ما تكونوا ياءت بكم الله جميعا(52)
))
حضرت صادق عليه السّلام فرمود: ((اين آيه درباره اصحاب
قائم نازل شده است . آنها شب در بسترهاشان نيستند و در مكه صبح مى كنند و برخى با
ابر حركت مى كنند)).
(53)
از رسول خدا صلى الله و عليه و آله
1- ((قيامت بر پا نخواهد شد تا وقتى كه قائم حق از ما
قيام كند و آن ، وقتى است كه خداى عزوجل اذن دهد)).
(54)
روز قيام قائم ، از اسرار الهى و راز مگوست ؛ پيغمبر صلى الله عليه و آله يا نمى
داند و يا نمى گويد.
2.((دنيا باقى است تا روزى كه مردى از دودمان حسين قيام
كند و زمين را از عدل و داد پر سازد؛ چنانچه از ظلم و جور پر شده است
)).
(55)
3.((مهدى از ما اهل بيت است )).
(56)
4.(( مهدى از دودمان من است ؛ نامش نام من ، كنيه اش
كنيه من ، شبيه ترين فرد از نظر خلق و خلق به من است )).
(57)
5 - ((خوشا به حال آن كه به خدمت قائم اهل بيت من برسد)).
(58)
6 - ((كسى كه قائم دودمان من را(در زمان غيبتش ) انكار
كند، مرا انكار كرده است )).
(59)
7 - ((على بن ابى طالب ، امام امت من است و خليفه من بر
امت من ، بعد از من است و قائم منتظر از فرزندان اوست . خدا به وسيله او زمين را از
عدل و داد پر خواهد ساخت ؛ چنانچه از ظلم و جور پر شده است )).
(60)
8 - خداى و تعالى زمين را تحت اختيار ذوالقرنين قرار داد و از هر چيزى بدو عنايتى
كرد و حكومت او به مشرق و مغرب رسيد. اين سنت الهى ، در قائم از دودمان من جارى
خواهد بود. شرق و غرب عالم در كف با كفايت او قرار خواهد گرفت و هر جايى كه به تصرف
ذوالقرنين در آمده ، به تصرف او در خواهد آمد. خداوند گنجهاى زمين و معادن آن را بر
او آشكار خواهد ساخت و به وسيله ترس و رعب در دل دشمنان ، او را يارى خواهد كرد تا
زمين را از عدل و داد پر سازد؛ چنانچه از ظلم و جور پر شده است )).
(61)
9. ((قائم از فرزندان من است . نام او نام من است ،
كنيه او كنيه من ، شمايل او شمايل من ، سنت او سنت من . مردم را به دين من و شريعت
من هدايت مى كند و به كتاب خداى عزوجل مى خواند. كسى كه اطاعتش كند، مرا اطاعت كرده
و كسى كه او را عصيان كند، مرا عصيان كرده است . آن كه او را در زمان غيبتش انكار
كند، مرا انكار كرده . كسى كه دروغگويش بخواند. مرا دروغگو خوانده و آن كه راستگويش
بداند، مرا راستگو دانسته . به خدا شكوه خواهم برد از دست كسانى كه او را تكذيب
كنند و منكر سخن و كلامش گردند و امتم را از راه گمراه سازند. و بزودى ستمكاران از
سرانجام و عاقبت خود، آگاه خواهند شد)).
(62)
10 - ((كسى كه قائم فرزندان مرا انكار كند، مرا انكار
كرده است )).
(63)
11 - ((مهدى از ذريه من است ، وقتى كه خروج كند عيسى بن
مريم براى يارى او نازل مى شود و پشت سرش نماز مى خواند)).
(64)
12 - ((قائم ، مردى است از دودمان من . نام او نام من
است . خدا او را نگهدارنده من قرار مى دهد. به سنت من عمل مى كند. زمين را از عدل و
داد پر مى سازد؛ چنانچه از ظلم و جور و زشتى پر شده است )).
(65)
13 - ((قائم را غيبتى است )).
عرض شد: يا رسول الله ! چرا؟! فرمود: ((از كشته شدن خوف
دارد)).
(66)
14 - ((بشارت مى دهم شما را به مهدى كه در ميان امت من
مبعوث خواهد شد، وقتى كه مردمانى در تزلزل باشند. زمين را از عدل و داد پر خواهد
ساخت ؛ چنانچه از ظلم و جور پر شده است . آسمانيان و زمينيان از وجود او خشنود
خواهند شد)).
(67)
15 - ((بشارت مى دهم شما را به مهدى ، بشارت مى دهم شما
را به مهدى ، بشارت مى دهم شما را به مهدى ، زمين را از عدل و داد پر خواهد ساخت ؛
چنانچه از ظلم و جور پر شده است . اهل آسمان و اهل زمين از ظهور خشنود خواهند شد)).
(68)
16 - حضرتش بر منبر چنين فرمود: ((مهدى از عترت من است
، از اهل بيت من است . در آخر الزمان خروج خواهد كرد. آسمان به خاطر او باريدن
خواهد گرفت و زمين براى او روييدن مى گيرد. زمين را از عدل پر سازد؛ چنانچه از ظلم
و جور پر شده است )).
(69)
17 - ((ما دودمان عبدالمطلب ، سروران اهل بهشت هستيم :
من و على و حمزه و جعفر و حسن و حسين و مهدى )).
(70)
18 - ((مهدى مردى است از زادگان اين مرد (اشاره فرمود
به على بن ابى طالب ) به وسيله او خداوند دروغ را نابود مى سازد و روزگار ظلم و ستم
را از جهان مى زدايد و ذلت و خوارى را از گردنهاى شما بر مى دارد)).
سپس فرمود:
((من ، نخستين كس اين امت هستم و مهدى ميان كس است و
عيسى واپسين كس آن و بخلى كج در اين ميان است )).
(71)
19 - ((مهدى از عترت من است ؛ از دودمان فاطمه
)).
(72)
20 - حضرتش به فاطمه عليه السّلام فرمود: ((دختر عزيز
من ! هفت چيز به ما اهل بيت عطا شده كه به هيچ كس داده نشده است :
پيغمبر ما بهترين پيغمبران است و او پدر توست .
وصى ما بهترين اوصياست و او شوهر توست .
شهيد ما بهترين شهيدان است و او عموى پدرت ، حمزه است .
و از ما كسى است كه دو بال طاووسى دارد كه كه در بهشت با آنها پرواز مى كند، و او
پسر عمويت جعفر است .
و از ماست دو سبط اين امت و آنها دو پسر تو، حسن و حسين هستند.
و سوگند به خدايى كه جز او خدايى نيست ، از ماست مهدى اين امت كه پشت سرش عيسى بن
مريم نماز مى خواند)). آن گاه حضرتش به شانه حسين دست
زد و فرمود:
((مهدى از اين ، مهدى از اين است ، مهدى از اين است
)).
(73)
21 - ((آن گاه كه بندگان خوب خدا در بى قدرتى و نوميدى
به سر برند، فرج رخ دهد و قائم ظهور كند؛ نامش نام من است ، نام پدرش نام پسر من
است . وى از دودمان دخترم فاطمه است . خداوند حق را به وسيله او آشكار و ظاهر خواهد
ساخت و باطل را نابود خواهد كرد)).
(74)
22 - ((خداوند مردى را از من و عترت من مبعوث خواهد كرد
تا زمين را از عدل پر سازد، چنانچه پيشينيان او از ظلم و جور پرش كرده باشند. آن
گاه زمين اندوخته هاى گرانقدر خود را بيرون خواهد ريخت )).
(75)
23 - ((تا قائم ما قيام نكند، قيامت بر پا نخواهد شد و
آن وقتى است كه خدا اذن دهد. كسى كه پيرو او باشد، رستگار است و آن كه از او منحرف
باشد، هلاك خواهد شد)).
(76)
24 - حضرتش به دانشمند يهودى فرمود:
((از ذريه من مهدى است . وقتى كه خروج كند، مسيح عيسى
بن مريم براى يارى اش نزول مى كند و پشت سرش نماز مى خواند)).
(77)
25 - ((قائم از فرزندان من است . نام او نام من ، كينه
اش كينه من ، شمايلش شمايل من ، سنتش سنت من است . مردم را به اطاعت كند، مرا اطاعت
كرده و آن كه او را عصيان كند، مرا عصيان كرده . آن كه غيبتش را انكار كند، مرا
انكار كرده و كسى كه تكذيبش كند، مرا تكذيب كرده و كسى كه تصديقش كند، مرا تصديق
كرده است )).
(78)
26 - ((هم اكنون جبرئيل بر من نازل شد و به من خبر داد:
قائم كه در آخرالزمان ظهور مى كند و زمين را از عدل پر مى كند، چنانچه از ظلم و جور
پر شده است ، از ذريه فرزند تو حسين است )).
(79)
27. ((وقتى كه قائم خروج كند منادى در آسمان ندا خواهد
كرد: ايهاالناس ! حكومت ستمكاران بر شما قطع شد و بهترين كس از امت محمد، قدرت را
در دست گرفت . به سوى او بگراييد. نجباى مصر و صالحان شام و دسته هايى از عراق به
سويش مى روند. او از دودمان حسين است )).
(80)
28 - روز غدير فرمود: ((اى مردم ! من پيغمبر (شما) هستم
و على وصى من است و واپسين امام از امامان از ما، مهدى قائم است )).
(81)
29 - به دخترش فاطمه فرمود:
((خداوند پدرت را برگزيد و او را پيامبر قرار داد و على
را برگزيد و وصى قرار داد و تو را به او ترويج كرد. و مهدى كه عيسى در پشت سرش نماز
مى خواند، از تو و از على است )).
(82)
30 - به على عليه السّلام فرمود: ((پسرم از ظالمان بر
تو و بر شيعه تو در دنيا انتقام خواهد كشيد و خدا آنان را در جهان دگر عذاب خواهد
كرد)).
سلمان پرسيد: او كيست يا رسول الله ؟
فرمود: ((نهمين كس از فرزندان پسرم ، حسين است كه پس از
غيبتى طولانى ، ظهور خواهد كرد(83)
31 - حديث فارسى :
((على را وزير تو و خليفه تو پس از تو قرار دادم ، بر
اهل تو و امتت . و عطيه من آن است كه از صلب تو يازده مهدى خارج مى شوند كه همگان
از ذريه تو هستند و از دختر بكرت بتول .
آخرين آنها كسى است كه عيسى بن مريم پشت سرش نماز مى خواند و زمين را از عدل پر
سازد، چنانچه از ظلم و جور پر و آكنده شده است )).
(84)
مطالبى كه مورد اتفاق اين نصوص و نصوص آينده است و به حد تواتر رسيده به قرار زير
مى باشد:
1 - قائم از دودمان رسول خدا و على بن ابى طالب و حسين است ؛
2 - غيبتى طولانى دارد، و غيبتش داراى عللى بسيار است ؛ گفته و ناگفته ؛
3 - زنده است و خروج مى كند، ظهور و قيام و مبعوث كه در نصوص ياد شده ؛
4 - روز قيام و ظهورش ، راز مگوست . پيغمبر يا نمى داند و يا نمى گويد؛
5 - زمين را از عدل و داد پر مى سازد؛ عدل عالمگير؛
6 - عيسى بن مريم از آسمان نزول خواهد كرد و پشت سرش نماز مى خواند؛
7 - نام او نام رسول خداست و كينه اش كينه آن حضرت .
اين ويژگيهاى حضرت مهدى عليه السّلام و براى آن گفته شده كه مردم مهديهاى دروغين را
بشناسند و گول آنها را نخورند.
از كتب اهل سنت
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود:
1 - ((زمين از ظلم و جور پر مى شود. سپس مردى از عترت
من خروج خواهد كرد و زمين را از عدل و داد پر خواهد ساخت )).
(85)
2 - ((قيامت بر پا نخواهند شد، تا وقتى كه يگانه مردى
از اهل بيت من زمين را از عدل پر سازد؛ چنانچه پيش از او از ظلم و جور پر شده باشد)).
(86)
3 - ((مهدى از من است ، زمين را از عدل و داد پر خواهد
ساخت ؛ چنانچه از ظلم و جور پر شده است )).
(87)
4 - ((يكتا مردى از امت خروج مى كند. به سنت من سخن مى
گويد. خداى عزوجل ، باران را از آسمان نازل مى كند و زمين را به خاطر او مى روياند
و از بركت وجودش زمين از عدل و داد پر مى شود؛ چنانچه از ظلم و جور پر شده
)).
(88)
5 - ((مردى از اهل بيت من بر امت من فرمانروا مى شود.
عدل را بر زمين مى گستراند؛ چنانچه پيش از او ظلم در آن گسترده شده بود)).
(89)
6 - ((زمين از ظلم و جور پر خواهد شد. سپس مردى از اهل
بيت من خروج خواهد كرد، تا از عدل و داد پرش سازد؛ چنانچه از ظلم پر شده بود)).
(90)
7 - ((بشارت مى دهم شما را به مهدى كه در امت من مبعوث
خواهد شد، وقتى كه در ميان مردم اختلافات و لغزشهايى باشد. زمين را از عدل و داد پر
سازد؛ چنانچه از ظلم و جور پر شده )).
(91)
8 - ((بلايى نصيب اين امت مى شود كه هيچ فردى از دست
ظالمان پناهگاهى نمى جويد كه بدان پناه برد. در اين هنگام ، خداوند مردى را از عترت
من و اهل بيت من مبعوث مى كند تا زمين را از عدل و داد پر سازد؛ چنانچه از ظلم و
جور پر شده باشد. آسمانيان بدان خشنود خواهند شد و زمينيان هم )).
(92)
9- ((امت محمد صلى الله عليه و آله به مهدى پناه برند؛
چنانچه زنبوران عسل به ملكه پناه مى برند. زمين را از عدل و داد پر سازد، چنانچه از
ظلم و جور پر باشد)).
(93)
10 - ((در آخرالزمان ، مردى از دودمان من خروج مى كند.
نام او نام من است . كنيه او كنيه من است . زمين را از عدل پر سازد؛ چنانچه از جور
پر شده باشد. او مهدى است . بس )).
11 - حضرتش دست على را گرفت و فرمود:
((مردى از صلب اين خروج خواهد كرد كه زمين را از عدل و
داد پر سازد)).
(94)
12 - ((زمين از ظلم و جور پر خواهد شد در اين وقت
خداوند مردى را از دودمان من مبعوث خواهد كرد تا از عدل و داد پرش سازد)).
(95)
13 - ((اگر يك روز از عمر زمين باقى بماند، خدا در همان
روز مردى را از اهل بيت من مبعوث مى سازد تا زمين را از عدل پر سازد؛ چنانچه از ظلم
پر شده باشد)).
(96)
14 - ((دنيا پايان نخواهد يافت تا مردى از امت من از
دودمان حسين ، زمين را از عدل و داد پر سازد؛ چنانچه از ظلم پر شده باشد)).
(97)
15 - ((اگر از عمر دنيا بجز يك روز باقى نماند، خداوند
آن روز را دراز خواهد ساخت تا مردى را از اهل بيت من مبعوث كند تا زمين را از عدل و
داد پر سازد؛ چنانچه از ظلم و جور پر شده باشد)).
(98)
16 - ((خداوند مردى را از عترت من مبعوث خواهد كرد، تا
زمين را از عدل پر سازد)).
(99)
17 - ((مهدى از دودمان من است ؛ نامش نام من است ؛ كنيه
اش كنيه من ، شبيه ترين مردم از نظر خلق و خلق به من است و داراى غيبتى است ، و
حيرتى براى مردم . زمين را از عدل پر سازد؛ چنانچه از ظلم و جور پر شده
)).
(100)
18 - ((على بن ابى اطالب ، امام امت من است ، پس از من
، خليفه من است بر امت من و از دودمان اوست قائم منتظر كه زمين را از عدل و داد پر
سازد؛ چنانچه از ظلم جور پر شده )).
(101)
19 - ((مهدى از دودمان من است ؛ غيبتى دارد، و حيرتى
براى خلق كه موجب ضلالت آنان مى شود، ذخيره انبيا را مى آورد و زمين را از عدل و
داد پر سازد؛ چنانچه از ظلم و جور پر باشد)).
(102)
20 - ((خلفا و جانشينان من پس از من دوازده نفرند.
نخستين آنها برادرم و واپسين آنها فرزندم است )).
پرسيدند:
يا رسول الله ! برادر شما كيست ؟ فرمود: ((على بن ابى
طالب ))
فرمود شما كيست ؟ فرمود: ((مهدى ، كسى كه زمين را از
عدل و داد پر سازد؛ چنانچه از ظلم و بيداد پر شده . سوگند به آن كه مرا بحق مبعوث
كرده و بشير تا فرزندم مهدى خروج كند. سپس روح الله عيسى از آسمان نزول كند و پشت
سر مهدى نماز بخواند و زمين به نور الهى درخشندگى يابد و حكومتش شرق و غرب را فرا
گيرد)).
(103)
21 - ((من سيد پيامبران هستم و على بن ابى طالب سيد
اوصياست و اوصياى پس از من دوازدهند؛ اولشان على بن ابى طالب و دوازدهمين ايشان ،
قائم است )).
(104)
22 - ((خداوند، مهدى را در ميان امت من مبعوث مى سازد و
امتم خوشبخت خواهد شد)).
(105)
23 - ((وقتى مهدى خروج كند فرشته اى بالاى سرش ندا مى
كند:
اين مهدى است ؛ از او پيروى كنيد)).
(106)
24 - ((اگر يك روز از عمر دنيا باقى بماند، خداوند آن
روز را چنان طولانى خواهد كرد تا مردى از دودمان مرا مبعوث گرداند كه نام او، نام
من است )).
سلمان پرسيد: يا رسول الله ! از كدام فرزندت ؟
فرمود: ((از اين پسرم )) و
دستش را بر پشت حسين نهاد.
(107)
25 - ((مهدى از ما اهل بيت است ؛ خداوند در يك شب كارش
را اصلاح مى كند)).
(108)
26 - ((مردمانى از مشرق مى كوشند و زمينه را براى دولت
مهدى آماده مى سازند)).
(109)
27 - ((على بن ابى طالب امام امت من و خليفه من است ،
پس از من بر امت من . و قائم منتظر از دودمان اوست . كسى كه زمين را از عدل و داد
پر كند، چنانچه از ظلم و بيداد پر شده )).
(110)
كلمات قصار از رسول خدا صلى الله عليه و آله
1. ((كسى كه منكر خروج مهدى شود، كافر است
)).
(111)
2. ((مهدى از فرزندان من است ؛ مشرقها و مغربها به دست
او فتح شود)).
(112)
3. ((دين را بر قرار نمى سازد، مگر مهدى
)).
(113)
4. ((قيامت به پا نخواهد شد، تا وقتى كه مهدى خروج كند)).
5. ((امامتى كه با نزول عيسى همراه است ، ويژه مهدى است
)).
(114)
6. ((مهدى كسى است كه عيسى پشت سرش نماز مى خواند)).
(115)
7. ((مهدى صليب را خرد خواهد كرد و عيسى در كنار اوست
)).
(116)
8. ((مهدى از سروران اهل بهشت است )).
(117)
9. ((مهدى طاووس اهل بهشت است )).
(118)
10.((هنگامى كه قائم آل محمد قيام كند، خداوند شرقيان و
غربيان را جمع مى كند)).
(119)
11. ((نام مهدى نام رسول خداست و از اهل بيت رسول خداست
)).
(120)
نكته قابل توجه
نصوصى كه از وجود مبارك رسول خدا صلى الله عليه و آله ياد شد، در لفظ اتفاق دارند
كه حضرت مهدى از دودمان رسول خداست و از فرزندان على بن ابى طالب است و نام آن حضرت
نام رسول خداست (محمد) و كنيه آن حضرت كنيه رسول خداست (ابوالقاسم ) و زمين را از
ظلم و بيداد پاك خواهد ساخت و از عدل و داد پر خواهد كرد و آن ، پس از غيبتى است
طولانى .
چنانچه اين نصوص ياد شده دو گروه بودند:
گروه نخستين ، نصوصى كه به طرق اماميه به وسيله ائمه اطهار از رسول خدا نقل شده است
.
گروه دومين ، نصوصى كه اهل سنت به وسيله صحابه از رسول خدا حكايت كرده اند.
و ميان هر دو دسته اختلافى در مضمون و منطوق نيست و هر دو گروه بر آنچه كه ذكر شد،
اتفاق دارند.
پس تعاضد و هميارى ميان هر دو گروه بر قرار است و هر دو يكديگر را تاءييد مى كنند و
اين نصوص حكم تواتر را دارند كه افاده قطع و يقين مى كند.
علامه عالى مقامى ، غواص درياى حديث ، حر عاملى ، دويست و اندى حديث به وسيله
دانشوران امامى ، از كتابهاى اهل سنت ، درباره حضرت مهدى نقل كرده است كه در مضمون
با آنچه كه ياد شد اتفاق دارند و ما به ذكر دو حديث بسنده مى كنيم .
رسول خدا صلى الله عليه و آله خطاب به فاطمه فرمود: ((مهدى
از فرزندان توست
)).
(121)
ام سلمه از رسول خدا صلى الله عليه و آله نقل كرد كه حضرت فرمود:
((مهدى از فرزندان فاطمه است )).
(122)
از امير مؤ منان عليه السلام
1. ((يازدهمين نفر از پشت من ، مهدى است كه زمين را از
عدل و داد پر سازد؛ چنانچه از ظلم و جور پر شده باشد)).
(123)
2. ((زمانى خواهد رسيد كه مسجد كوفه مصلاى مهدى از
فرزندان من خواهد بود؛ چنانچه مصلاى هر مؤ منى است )).
(124)
3. ((مولودى كه يازدهمين فرد از پشت من و از دودمان من
است ، مهدى خواهد بود كه زمين را از عدل پر خواهد ساخت ؛ چنانچه از ظلم و جور پر
شده است )).
(125)
4. خطاب به فرزندش حسين : ((نهمين فرد از فرزندان تو
قائم به حق است و ظاهر كننده دين و گستراننده عدل و داد)).
(126)
5. عمر گفت : اى پسر ابوطالب ! از مهدى كه از فرزندان توست ، به من خبر ده . حضرتش
بدو خبر داد.
(127)
6. بر منبر فرمود: ((از دودمان من در آخرالزمان مردى
خروج خواهد كرد كه دو نام دارد: نهانى و آشكار. نام نهانى اش : احمد؛ و نام آشكارش
: محمد)).
(128)
7. ((خداوند مهدى آل محمد را، پس از آن كه آل محمد
رنجها بردند، مبعوث خواهد كرد و آنها را به عزت خواهد رسانيد و دشمنانشان را خوار و
ذليل خواهد كرد)).
(129)
8. حضرتش نظرى به پسرش حسين كرد و فرمود:
((اين پسر من سيد است و سرور؛ چنانچه خدا او را سيد و
سرور نام داده است . از صلب او مردى خروج خواهد كرد كه همنام پيغمبر شماست . از نظر
خلق و خلق مانند آن حضرت است . خروجش وقتى است كه مردم در حال غفلت به سر برند و حق
ميرانده شده باشد و ظلم و جور آشكار بگردد. از خروج او آسمانيان خشنود مى شوند.
زمين را از عدل و داد پر خواهد ساخت ، چنانچه از ظلم و جور پر شده است
)).
(130)
9. خطاب به مسجد كوفه چنين فرمود:
((خوشا به حال كسانى كه خراب كردن تو را به دست قائم
اهل بيت مى بيند. آنها بهترين كس امت هستند، در خدمت نيكوكاران عترت
)).
(131)
10. ((ياران مهدى همگى جوانند. جز چند تن پير در آنها
نيست )).
(132)
11. ((خداوند دجالى را در شام ، به دست كسى كه عيسى بن
مريم پشت سرش نماز مى خواند، مى كشد. او دوازدهمين نفر از عترت و نهمين تن از
دودمان حسين است )).
(133)
12. ((هر سر نهانى و راز مگو را قائم ، آشكار مى سازد)).
(134)
13. ((من و اين دو پسرم كشته خواهيم شد، ولى خدايكه
مردى را از دودمانم در آخرالزمان مبعوث مى كند كه خونخواه ما باشد، و او را غيبتى
است )).
(135)
14. ((حجت خدا مردم را مى شناسد، ولى مردم او را نمى
شناسند، چنانچه يوسف مردم را مى شناخت ، ولى مردم او را نمى شناختند)).
(136)
15. ((پدرم فداى كسى باد كه پسر بهترين كنيزان است ، كه
قائم از فرزندانش باشد)).
(137)
16. در وصيت خويش به فرزندش حسن چنين فرمود:
((تو بر من نماز بخوان و هفت تكبير بگو، كه پس از من
براى كسى جايز نيست ، جز براى يكه مردى كه در آخر الزمان خروج مى كند و كجيهايى كه
در حق پيدا شده ، راست خواهد ساخت )).
(138)
17. در خطبه اى چنين فرمود: ((قائم از دودمان من است ،
زمين را از عدل و داد پر سازد؛ چنانچه از ظلم و جور پر شده باشد)).
(139)
18. ((در آخرالزمان ، مهدى از ماست ، در هيچ امتى از
امم ، مهدى نيست كه انتظارش را بكشند)).
(140)
19. ((خوشا به حال سرزمين طالقان ؛ خدا در آن جا
گنجهايى نهفته دارد، نه از زر و سيم ، بلكه مردانى هستند مؤ من و خداشناس و آنها
انصار مهدى در آخرالزمان هستند)).
(141)
از حضرت مجتبى عليه السلام
1. ((هر يك از ما امامان بيعتى از ستمكار زمانش بر گردن
دارد، مگر قائم كه عيسى بن مريم ، پشت شرش نماز خواهد خواند. او نهمين فرد از
فرزندان برادرم حسين است . در غيبتش عمرى دراز دارد. آن گاه به صورت جوانى كمتر از
چهل سال ظهور خواهد كرد؛ چون خداى متعال بر هر چيزى ، توانا و قادر است
)).
(142)
از حضرت سيد الشهداء عليه السلام
1. ((در نهمين فرزند من سنتى است از يوسف و سنتى است از
موسى بن عمران . اوست قائم ما اهل بيت )).
(143)
2. ((قائم اين امت ، نهمين فرزند من است كه غيبت خواهد
داشت )).
(144)
3. ((اگر از عمر دنيا فقط يك روز باقى بماند، خدا آن
روز را طولانى خواهد كرد تا مردى از فرزندان من قيام كند و زمين را از عدل و داد پر
سازد؛ چنانچه از ظلم و جور پر شده باشد)).
(145)
4. حضرتش بر حلقه اى از بنى اميه ، كه در مسجد پيغمبر نشسته بودند، گذر كرد و
فرمود:
((دنيا به پايان نخواهد رسيد تا وقتى كه خداوند مردى را
از دودمان من مبعوث فرمايد و كيفر شما را بدهد)).
(146)
از حضرت سجاد عليه السّلام
1. ((قائم ما سنتهايى از پيامبران دارد: سنتى از آدم ،
سنتى از نوح ، سنتى از ابراهيم ، سنتى از موسى ، سنتى از عيسى ، سنتى از ايوب ،
سنتى از محمد.
سنتش از آدم و نوح ، طول عمرش است . سنتش از ابراهيم در نهان زاييده شدن و از مردم
در كنار بودن است ؛ سنتش از موسى ، در ترس و بيم زيستن و غيبت داشتن ، سنتش از عيسى
، اختلاف مردم درباره او، سنتش از ايوب ، فرج و گشايش پس از بلا و بيم ، سنتش از
محمد، قيام به شمشير مى باشد)).
(147)
2. ((قائم ما دو غيبت دارد كه يكى از دگرى طولانيتر
خواهد بود)).
(148)
3. ((ياران قائم سيصد و سيزده تن هستند؛ مانند ياران
رسول خدا صلى الله عليه و آله در غزوه بدر)).
(149)
4. ((وقتى كه قائم ما اهل بيت قيام كند، خداوند از
شيعيان ما رنج و درد را مى برد و دلهاى آنها را مانند آهن قرار مى دهد و بر هر مردى
از آنها نيروى چهل مرد را عطا مى كند و آنان را حاكمان روى زمين قرار مى دهد)).
(150)
5. حضرتش اين آيه را تلاوت فرمود: ((وعد
الله الذين آمنوا و عملوا الصالحات ليستخلفنهم فى الارض
(151)
و گفت : ((به خدا سوگند، اينان شيعيان ما هستند، خداوند
به دست مردى از ما چنين خواهد كرد و او مهدى اين امت است )).
(152) و سپس سخن رسول خدا را حكايت كرد كه در فصل فرمايشهاى رسول خدا
صلى الله عليه و آله ياد شد.
6. ((قائم با سيصد و سيزده مرد به كوفه مى آيد و بر كوه
نجف مستقر مى شود. جبرئيل در سمت راستش و ميكائيل در سمت چپش و اسرافيل جلو رويش
قرار دارند. پرچم رسول خدا صلى الله عليه و آله همراه اوست كه آن را افراشته مى كند)).
(153)
7. ((قائم خروج مى كند. و وقتى مردم در مكه حضور دارند
به آن جا مى رود و در آن جا مى ايستد و ندا مى كند: اى مردم ! من محمد بن الحسن
هستم . من پسر نبى الله هستم . شما را دعوت مى كنم و آنچه كه پيغمبر خدا شما را به
آن دعوت كرده است )).
(154)
از حضرت باقر عليه السّلام
1. ((امامى كه در سال 260 به امامت قيام كند مانند شهاب
درخشنده در شب تاريك مى تابد)).
(155)
2. ((وقتى قيام كند، خداوند دستش را بر سر بندگان مى
گذارد تا عقلشان افزوده گردد)).
(156)
3. ((قائم ، روز شنبه ، روز عاشورا، روزى كه حسين در آن
روز كشته شد، قيام خواهد كرد)).
(157)
4. ((قائم ما كه قيام كند، سيرتش سيرت رسول خدا خواهد
بود)).
(158)
5. ((قائم آل محمد پنج شباهت به پنج تن از انبيا دارد:
به يونس ، به يوسف ، به موسى ، به عيسى ، به محمد.
شباهتش به يونس ، از جهت ظهورش پس از غيبت و داشتن چهره جوان در سن پيرى .
شباهتش به يوسف ، به خاطر اختفاى از برادران .
شباهتش به موسى ، به جهت ترس و بيم .
شباهتش به عيسى ، از جهت اختلاف امت ؛ و اين كه گروهى گويند زنده و گروهى گويند
مرده است . و گروهى گويند كشته شده و به دار آويخته شده است .
شباهتش به مصطفى ، به خاطر قيام به شمشير و كشتن دشمنان خدا و دشمنان رسول خداست
)).
(159)
6. ((وقتى كه قائم ظهور كند، مى گويد: من از شما مردم
گريختم ، چون از شما مى ترسيدم . خداوند به من حكومت عطا كرد و مرا از مبعوثان قرار
داد)).
(160)
7. ((مهدى از عترت است . غيبتى دارد كه در آن مردم
متحير شوند، عده اى گمراه و عده اى رستگار شوند، خوشا به حال آنان كه در خدمتش
هستند)).
(161)
8. ((قائم پيش از آن كه قيام كند، غيبتى دارد)).
عرض شد: چرا؟ فرمود: ((چون جانش مى ترسد)).
(162)
9. ((علم به كتاب خدا و سنت نبيش ، در قلب مهدى ما مى
رويد. هر كس كه او را زيارت كند، بدو بگويد: ((السلام
عليكم اءهل بيت الرحمة و معدن العلم و موضع الرسالة )).
(163) ))
10. و در روايتى سلام بر آن حضرت چنين است :
((السلام عليك يا بقية الله فى اءرضه
)).
(164) ))
11. ((خداوند زمين را پس از مردن ، زنده مى سازد.مرگ
زمين ، كفر اهل آن است ، و كافر مرده است )).
(165)
12. ((من ياران قائم را مى بينم كه گرداگرد حضرتش را
فرا گرفته اند و آنچه بر روى زمين است ، حتى درندگان و مرغان شكارى ، مطيع آنها
هستند)).
(166)
13. ((وقتى كه قائم ما قيام كند، خداوند دست خود را بر
سر بندگان مى گذارد، تا خرد و بينش آنها كامل گردد)).
(167)
14. ((هر كسى مسبحات
(168) قرآن را پيش از آن كه بخواند، بخواند، نخواهد مرد مگر آن كه به
خدمت قائم برسد، و اگر بميرد، در زير سايه محمد صلى الله عليه و آله خواهد بود)).
(169)
15. ((خداوند محمد را براى رحمت مبعوث كرد، ولى قائم را
براى انتقام مبعوث مى كند)).
(170)
16. ((مهدى مردى است از دودمان فاطمه و مردى است
گندمگون )).
(171)
17. ((آن كس كه بميرد و امامش را بشناسد، مانند كسى است
كه در خيمه هاى حضرت قائم به سر مى برد)).
(172)
18. حضرت باقر عليه السّلام بخشى از كتاب على عليه السّلام را به عبدالملك بن اعين
نشان داد و پرسيد:
((براى چه على اينها را نوشته است ؟)).
سپس فرمود: ((مى دانست كه قائم قيام خواهد كرد و بدان
عمل مى كند)).
(173)
19. ((اصحاب مهدى عليه السّلام 313 تن هستند به عدد اهل
بدر، كه در ساعتى معين گرداگرد او جمع مى شوند)).
(174)
20. ((در باره آيه ((اءن
الارض يرتها عبادى الصالحون
(175) ))
فرمود: ((آنها اصحاب مهدى در آخر الزمان هستند)).
(176)
21. ((وقتى كه قائم قيام كند به عدالت حكومت مى كند و
در روزگار او ظلم و جور مى افتد)).
(177)
22. ((قائم ما به وسيله رعب پيروز مى شود و با نصر
تاءييد مى گردد، زمين برايش در هم فرو مى رود و گنجهاى درونى آن آشكار مى گردد.
قدرتش مشرق و مغرب جهان را فرا مى گيرد)).
(178)
23. ((از آنچه كه نزد خدا حتمى است و تغيير پذير نيست ،
قيام قائم است . كسى كه در اين سخن شك كند، خدا را در حال كفر و جحود ملاقات خواهد
كرد. او هفتمين فرد از فرزندان من است . پدرم فداى كسى باد كه زمين را از عدل و داد
پر سازد؛ چنانچه از ظلم و جور پر شده است )).
(179)
24. ((قائم كه قيام كند، خدا او را به وسيله فرشتگان
يارى مى كند)).
(180)
25. ((وقتى كه قائم قيام كند، با مقاومتى از طرف مردم
نادان روبرو مى شود، سخت تر از مقاومتى كه نادانها جاهليت با رسول خدا كردند)).
عرض شد: چگونه مى شود؟ فرمود:
((رسول خدا با نادانهايى روبرو شد كه سنگ يا چوب
تراشيده را عبادت مى كردند. ولى قائم با نادانهايى روبرو مى شود كه قرآن را تاءويل
مى كنند، و بدان استدلال مى كنند)). سپس فرمود:
((به خدا سوگند، عدل او در خانه هاى آنها مى رود چنانچه گرما و سرما به
درون خانه هاشان مى رود)).
(181)
از حضرت صادق عليه السلام
1. ((مهدى ، پنجمين فرد از فرزندان پسرم موسى است . او
پسر سيده اماء است . داراى غيبتى است كه كجروان در آن گمراه مى شوند. پس از آن
خداوند او را ظاهر خواهد ساخت و شرق و غرب عالم ، به دست او فتح خواهد شد. عيسى بن
مريم فرود خواهد آمد و در پشت سرش نماز خواهد خواند. زمين به نور جمالش درخشندگى
پيدا مى كند و نقطه اى در روى زمين باقى نخواهد ماند مگر آن كه در آن ، خدا عبادت
شود و هر چه دين در روى زمين باشد، دين خدا خواهد شد؛ هر چند مشركان كراهت داشته
باشند)).
(182)
2. ((متقيان و پرهيزكاران ، كسانى هستند كه به غيب
ايمان دارند و به قيام قائم اقرار داشته باشند و آن را حق بدانند)).
(183)
3. ((متقيان ، شيعيان على هستند و عيب عبارت است از حجت
غائب )).
(184)
4. ((غيبت براى ششمين فرزند من است ، و او دوازدهمين
امام هدايت ، پس از رسول الله صلى الله عليه و آله است )).
(185)
5. ((زمانى خواهد آمد كه امام از ديده ها غايب باشد.
خوشا به حال كسانى كه در آن زمان در ايمان به او ثابت باشند)).
(186)
6. ((كسى كه به همه امامان اقرار كند و منكر مهدى شود،
مانند كسى است كه به همه پيغمبران اقرار كند و منكر پيامبرى محمد صلى الله عليه و
آله گردد)). سپس از حضرتش پرسيده شد: مهدى چه كسى است ؟
فرمود:
((پنجمين فرد از فرزندان هفتمين امام است
)).
(187)
|