مسئله ازدواج و انتخاب همسر

بسم الله الرحمن الرحيم
مسئله ازدواج و انتخاب همسر براى پسران و دختران جوان (مردان و زنان ) از مهمترين مسائل حياتى است .
پيوند زناشوئى در زندگى انسانها نقطه عطفى است كه ممكن است صدها پيروزى و كاميابى و يا شكست و ناكامى در پى داشته باشد.
اين است كه با اطمينان خاطر مى توان گفت : يك ازدواج خوب و شايسته مى تواند مايه آسايش جسم و آرامش روان گردد و اساس ‍ سعادت و بهروزى پسران و دختران (مردان و زنان ) را بنيان نهد و موجبات خوشبختى و شادكامى آنان را تا پايان زندگى فراهم آورد.
همچنين يك ازدواج بد و نامتناسب ممكن است براى زن و شوهر منشاء بزرگترين نگرانى و ناراحتى ها گردد و پى آمد بدبختى و تيره روزى آنان را پايه گذارى كند و آنان را در سراسر عمر و زندگيشان به خاك سياه نشانده و مايه سختترين شكنجه هاى روحى و جسمى آنان گردد...
اين است كه علماى اخلاق و جامعه شناسان و دانشمندان و متفكران و اديبان جهان اين مسئله را از اهم مسائل زندگى بشمار آورده و درباره اهميت آن مطالب زيادى گفته اند كه چكيده گفته هايشان اين است كه ...
((مسئله ازدواج و زناشوئى در رديف نظم ها و امورى قرار دارد كه آفريدگار جهان اساس آن را بنا نهاده است و هيچ امرى در زندگى انسان ها نمى تواند به اندازه ازدواج ، بهروزى و خوشبختى و يا تيره روزى و بدبختى ببار آورد، پس براى هيچ چيز در زندگى نبايد بيشتر از مسئله ازدواج اهميت قائل شد و هر كسى بايد در زندگى به اين مسئله بزرگ اهميت داده و روح و قلب خود را براى تنظيم آن آماده سازد)).⁽¹⁾
همه جامعه شناسان و دانشمندان و متفكران و علماى اخلاق پس از مطالعات فراوان و بررسى هاى پيگير خود در اين زمينه معتقد و معترف بر آن شده اند كه دين مقدس اسلام كه نشاءت گرفته از وحى الهى است و دين سعادت آفرين و خوشبختى زاست از تمام اديان ديگر بهتر و بيشتر به اين مسئله مهم توجه كرده و با در نظر گرفتن تمام غرائز انسانها دستوراتى صريح و روشن درباره ازدواج و انتخاب همسر براى پيروان خود داده است كه هر كس آنها را دانسته و آگاهانه به اين مسئله مهم حياتى اقدام نمايد، مسلما در تاءمين سعادت و خوشبختى خود كوشيده و اساس نيكبختى و شادكامى خود را در زندگيش پى ريزى كرده است .
هر كسى توجه به دستورات دين مقدس اسلام نكرده باشد خود زير بناى بدبختى و تيره روزى خود را پايه گذارى كرده است و در پى آمدهاى ناگوار، خود را بايد ملامت و سرزنش نمايد و بس .

خدا همه چيز را جفت آفريده است

چرا بايد همه ازدواج كنيم ؟

ازدواج و همسر گرفتن يك مسئله مهم و ضرورى در زندگى انسانهاست كه هر انسانى چه مرد باشد و چه زن فطرتا و طبيعتا لازم است ازدواج كرده و براى خود همسرى اختيار كند تا در كنار او آسايش ‍ جسمى و آرامش روانى خود را حفظ كرده و بسوى تعالى و كمال انسانى حركت كند و به آنجا برسد كه بايد برسد!
همسران خوب و شايسته در كنار هم احساس خوشبختى كرده و به يارى همديگر يك زندگى پر از نشاط را پى ريزى كرده و پايه هاى سعادت را در زندگى خود يكى پس از ديگرى بناء مى كنند و با دلگرمى و دلخوشى به زندگى خود ادامه داده و براى بقاء و سعادت جامعه فرزندانى خوب و مهذب به جامعه تحويل مى دهند.
ما بايد بدانيم كه يكى از الطاف بزرگ الهى اين است كه همسران ما را از جنس خود ما آفريده و محبت همديگر را در دلهاى يكديگر قرار داده تا در كنار هم احساس آرامش و خوشبختى نمائيم .
اينجا يك سئوال بدون جواب را مطرح كرده و جواب آن را خود شما بايد بدهيد.
سئوال :
((اگر خداوند همسران ما را از جنسى خودمان نمى آفريد، چه مشكلات و سختى ها در زندگى ما بوجود مى آمد؟))
اين است كه قرآن مجيد اين مسئله را يكى از نشانه هاى بزرگ خداوند به شمار مى آورد و مى فرمايد:
((يكى از آيات و نشانه هاى بزرگ خداوند تبارك و تعالى اين است كه از جنس و نوع خود شما برايتان جفت آفريد تا با او انس گرفته و در كنار هم با آرامش خاطر زندگى كنيد و براى يك زندگى مشترك لذتبخش و شيرين خداوند مودت و محبت در دلهاى شما نسبت به همديگر قرار داده است )).⁽⁴⁾
با توجه به آيه فوق لطف خداوندى را به خوبى درك مى كنيم كه خداوند به اضافه اينكه جفت انسان را از جنس خود او آفريده و براى بهتر زندگى كردن آنها مهر و محبت يكديگر را نيز در دل يكديگر انداخته است .
در آيه ديگر پس از دستور عقد و ازدواج به انسانها در مقابل عمل ازدواجشان بى نياز و مستغنى نمودن آنها را هم به عهده خود گرفته و مى فرمايد:
((شما ازدواج كنيد، و زنان و مردان بى همسر را همسر دهيد و همچنين غلامان و كنيزان صالح خود را به ازدواج يكديگر در آوريد و از فقر و تنگدستى نترسيد كه خداوند ازدواج كنندگان را با لطف و فضلش غنى و بى نياز مى گرداند، خداوند به هر چيز وسعت دهد و بر همه چيز عالم و داناست )).⁽⁵⁾
چه زيباست خدا و چه زيباست كلام خدا، چقدر مهربان است و چه اندازه محبت آفرين است ، اگر ما تعقل كرده و فهم و شعور داشته باشيم !
در اين باره آيات زيادى در قرآن مجيد هست و ما در نظر گرفتن حجم كتاب از نقل آنها صرفنظر نموده به همين دو آيه اكتفاء مى كنيم ، منطوق و مفهوم آيات فوق و آيات ديگرى كه در اين مورد هست جواب سئوال اينكه (چرا بايد ازدواج كنيم ؟) را به خوبى خوب روشن مى كند:
(پنج جواب خوب ):
1- ما ازدواج مى كنيم كه به دستور خدا عمل كرده باشيم ، خدائى كه با لطف عميمش ما را آفريده و همسر ما را از جنس خودمان خلق كرده و مهر و محبت يكديگر را در دل همديگر قرار داده و در مقابل اين عمل ما، غنى و بى نياز گردانيدن ما را متقبل شده است .
2- ما ازدواج مى كنيم كه به سنت رسول گرامى اسلام حضرت محمد بن عبدالله صلى الله عليه و آله و سلم عمل كرده باشيم ، و وظيفه پيرو مسلمان بودن خود را اداء كنيم .
3- ما ازدواج مى كنيم كه نظم جهان به حركت خود ادامه داده و ما بسوى تعالى و كمال حركت كرده باشيم .
4- ما ازدواج مى كنيم كه غريزه جنسى خود را از راه حلال و مشروع اشباع كرده و خطا و گناه نكرده باشيم .
5- ما ازدواج مى كنيم تا فرزندان و نوادگانى از خود بيادگار گذارده و آنان را به جامعه تحويل داده باشيم .
و دهها جواب در اين باره مى توان ارائه داد.

ازدواج اولين انسان ها، آدم و حواء

ازدواج يك امر ضرورى است كه از اول خلقت انسانها بوده و حضرت آدم عليه السلام كه اولين انسان روى زمين محسوب مى شود به دستور خداى تبارك و تعالى با دومين انسان روى زمين كه حواء است ازدواج كرده و به همسرى يكديگر در آمدند و اين آئين را براى هميشه در جهان باقى گذاردند.
در چگونه بوجود آمدن آدم و حواء و ازدواج كردن آنها مطالب زيادى گفته شده است و ما مقدارى از آنها را در كتاب شماره اول (شگفتيهاى قرآن ) (آدم و حواء) نقل كرده ايم ، اينجا به يك روايت از امام صادق عليه السلام در اين مورد قناعت مى كنيم .
در كتاب (وسائل الشيعه ) در ضمن روايتى از امام صادق عليه السلام نقل شده است كه آن حضرت فرمود:
((به تحقيق خداى عزوجل آدم عليه السلام را از خاك آفريد و سپس ‍ حواء را از (جنس ) او بوجود آورده و در نزديكى پاهاى او قرار داد و از اين جهت است كه زن در زندگى تابع مرد است ، وقتى آدم عليه السلام در نزديكى خود حواء را با آن وجاهت و زيبائى ديد، به او سخت علاقمند شد، پروردگارا، اين كيست كه اين همه زيبا و دلربا آفريدى ؟! من به او علاقه مند شده و دوستى او را مشتاقم !
خداوند على اعلى فرمود: يا آدم اين كنيز من حواست ، آيا دوست دارى كه با تو انس گرفته و هم صحبت تو باشد؟! و تابع تو گردد و هر چه بگوئى گوش فرا دهد و بر گفته هايت عمل كند؟!
آدم عليه السلام جواب داد: بلى اى پروردگار من ، تا زنده هستم بر اين لطف بزرگ تو حمد و شكر و سپاس مى گويم .
خداى عزوجل فرمود: پس او را از من خواستگارى كن كه او (امه ) كنيز من است و براى تو هم صلاحيت دارد كه براى اشباع غريزه جنسى تو زوجه باشد.
و خداوند پس از اينكه شناخت و معرفت همه چيز را به آدم عليه السلام داد، غريزه جنسى را هم در وجود او قرار داد. آدم عليه السلام بعد از اين آگاهى و دارا بودن غريزه جنسى ، گفت : پروردگارا، بعد از اين آگاهى و دارا بودن غريزه جنسى ، گفت : پروردگارا، هر آينه من او را از تو خواستگارى مى كنم ، پس چيست رضايت تو درباره او؟!(يعنى مهريه او را چه چيز قرار مى دهى ؟).
خداى تبارك و تعالى فرمود: رضاى من آن است كه معالم و احكام دين مرا به او بياموزى ، يعنى مهريه او را آموختن شرايع دين خودم قرار مى دهم .
آدم عليه السلام گفت : قبول كردم آنچه را كه تو بر من آموزى من به او آموزم ، يعنى احكام دين را به او بياموزم .
خداى تبارك و تعالى فرمود: به تحقيق اين چنين خواهد شد، او را به زوجيت و زنى تو در آورده و منضم تو كردم .
(چنانكه گفته شد روايات و گفته هاى زيادى در اين باره در تاريخ موجود است كه حتى با هم تغاير دارند، ما در اين كتاب در صدد تحقيق آنها نبوده و به مناسبت موضوع كتاب همين يك حديث را نقل كرديم . مؤ لف )
به اين صورت اولين ازدواج در روى زمين تحقق پيدا كرد و اولين انسانها كه (آدم و حواء) بودند به همسرى همديگر در آمده و زندگى مشترك خود را در كنار هم با آسايش جسمى و آرامش روحى و با خوبى و دلخوشى آغاز كردند.

ازدواج در اسلام مستحب مؤ كد است

ازدواج در دين مقدس اسلام مستحب مؤ كد است و گاهى به علت هاى مختلف واجب هم مى گردد، ما در بخش هاى بعدى در اين باره توضيحى خواهيم داد.
پيامبر گرامى اسلام حضرت محمد بن عبدالله صلى الله عليه و آله و سلم ازدواج كردن را يكى از (سنت )هاى ثابت خود معرفى كرده و بر پيروانش (مسلمانان ) تاءكيد فرموده كه به اين سنت خوب عمل كنند.
پس هر مسلمانى چه مرده بوده باشد و چه زن به وظيفه مسلمان بودن بايد از اين سنت پيامبر گرامى اسلام پيروى نموده (ازدواج نمايند) و به دستورات اكيد آن حضرت جامه عمل بپوشانند و الا...
((سنت : در لغت به معنى سيره سرشت سلوك دين مذهب شريعت طبيعت طريقت راه روش و پشت سر هم حركت كردن آمده است ، و اصطلاح علما همان (شريعت ) پيامبر گرامى اسلام صلى الله و عليه و آله و سلم است كه عمل كردن آن بر همه مسلمانان لازم است )).
درباره زنده نگهداشتن اين سنت اصيل اسلامى روايات زيادى از خود رسول گرامى صلى الله عليه و آله و سلم و ديگر معصومين عليهم السلام وارد گرديده است .
ما بعنوان وظيفه خود براى احياى اين سنت لازم و ترغيب و تشويق همه مسلمانان جهان روايات مشهور و معتبرى را از كتابهاى معتبرى چون :
قرآن مجيد، نهج الفصاحة ، نهج البلاغه ، المستدرك ، و سائل الشيعة ، بحار الانوار، محجة البيضاء، ميزان الحكمة ، كنز العمال ، مكارم الاخلاق ، اصول كافى ، فروع كافى براى شما خوانندگان گرامى نقل مى كنيم .
اميد است كه خيلى خيلى مفيد و مثمر واقع گردد، انشاءالله .

ازدواج يكى از سنت هاى رسول خدا صلى الله عليه و آله است

در بخش قبلى گفته شد كه ازدواج كردن يكى از سنتهاى متقن و محكم نبى گرامى اسلام حضرت محمد بن عبدالله صلى الله عليه و آله و سلم است ، خود آن حضرت و ائمه معصومين عليهم السلام در روايات متعددى آن را متذكر شده اند.
ما بعنوان نمونه چند تاى آنها را نقل مى كنيم :
از رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم نقل شده كه فرمود: ((ازدواج كردن سنت من است ، هر كس طريقه و فطرت مرا دوست دارد، بايد به سنت من عمل نمايد)).⁽⁶⁾
از رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم ، آن حضرت فرمود:
((ازدواج كردن سنت من است ، هر كس از اين سنت من بيزار و روگردان شود از من نيست )).⁽⁷⁾
از رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم ، آن حضرت فرمود:
((ازدواج كردن سنت من است ، هر كس عمل به سنت من نكند از من نيست ، پس ازدواج كنيد كه هر آينه من به زيادى مسلمانان افتخار و مباهات مى كنم )).⁽⁸⁾
از رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم ، آن حضرت فرمود:
((هركس فطرت و شريعت مرا دوست دارد، پس بايد به سنتهاى من عمل كند، و از سنتهاى من است نكاح كردن و ازدواج نمودن )).⁽⁹⁾
از رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم ، آن حضرت فرمود:
((زن گرفتن و ازدواج كردن و مسواك نمودن ، عطر زدن از سنتهاى من و از سنتهاى پيامبران پيشين است )).⁽¹⁰⁾
از رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم ، آن حضرت فرمود:
((ازدواج كنيد، كه هر آينه ازدواج كردن سنت رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم است و آن حضرت مى فرمود: ازدواج كردن از سنتهاى من است هر كه بخواهد از سنتهاى من پيروى كند بايد ازدواج كند)).⁽¹¹⁾

ترغيب و تشويق اسلام در ازدواج كردن